อยากให้ผมลองตอบคำถามอะไร ทิ้งคำถามต่างๆ ไว้ได้ ที่นี่ เลยนะครับ

 

 

Q : คุณเคยเห็นโคมไฟสีเขียวๆ หรือเปล่าคะ เวลาดูหนังฝรั่ง ถ้ามีฉากห้องสมุด ก็จะมีโคมไฟตั้งโต๊ะสีเขียวๆแบบนี้ให้เห็น หนูเคยไปห้องสมุดที่ยูซีแอลเอ กับที่นิวยอร์ค ก็เห็นโคมไฟเขียวๆแบบนี้ ทำไมมันถึงเป็นแบบนี้ได้คะ มีความเป็นมาอย่างไร ทำไมต้องเขียว

A : คุณถามได้ถูกคนมาก เพราะผมล่ะช้อบชอบ เจ้าโคมเขียว เอ๊ย! โคมไฟสีเขียวที่ว่านี้เป็นที่ยิ่งนัก

ต้องบอกก่อนว่า โคมไฟที่ว่า เขาเรียกกันเป็นการทั่วไปว่า Banker’s Lamp ซึ่งถ้าให้นึกว่าเคยเห็นในหนังเรื่องไหน ก็ต้องบอกว่าในหนังเรื่อง Lorenzo’s Oil อันเก่าแก่เมื่อบรมสมกัปป์โน่น คุณนิค โนลเต้ ตอนเข้าห้องสมุดไปค้นเรื่องโรคร้ายของลูก ก็ปรากฏให้เห็นโคมไฟสีเขียวที่ว่านี้อยู่

จุดเด่นของโคมไฟชนิดนี้คือ จะมีฐานเป็นโลหะ ส่วนใหญ่เป็นทองเหลือง (จะเคลือบจะชุบหรือเป็นของแท้ก็แล้วแต่) แล้วก็จะมีตัวโคมเป็นสีเขียว (จะเป็นแก้ว เป็นมรกต หรือเป็นพลาสติกก็แล้วแต่อีกนั่นแล) และมักจะมีสวิตช์เป็นสายโซ่ดึงเปิดปิด

โคมไฟชนิดนี้มีการจดสิทธิบัตรด้วยนะครับ โดย Harrison D. McFaddin ในปี 1901 มีการผลิตขายโดยใช้ชื่อว่า Emeralites ซึ่งมาจากคำว่า Emerald หรือมรกตที่เป็นสีเขียว กับ Light ที่แปลว่าแสง นัยว่ามันจะให้แสงออกเป็นสีเขียวๆ ต่อมาก็มีคู่แข่งทำขาย ใช้ชื่อว่า Greenalites ด้วย

ที่จริงแล้ว โคมไฟนี้มีหลากหลายรูปแบบนะครับ แล้วก็ไม่จำเป็นต้องเป็นสีเขียวเสมอไปด้วย (เขาถึงเรียกว่า ‘โคมไฟของนายธนาคาร’ มากกว่าไง) แต่ของแท้ที่เขาสะสมกัน ต้องเป็นแก้วที่ผลิตในเชคโกสโลวาเกีย (สมัยโน้น) ซึ่งมาจากบริษัทของ McFaddin ต้นตำรับเอง ที่กว่าจะมีการผลิตจริง ก็ในปี 1909 หลังจดสิทธิบัตรตั้งแปดปี และได้รับความนิยมต่อมาอีกหลายสิบปี โดยแบ่งออกเป็นสี่ยุคด้วยกัน ซึ่งนักสะสมก็จะตามเก็บของแต่ละยุค ยิ่งยุคเก่าก็ยิ่งแพง

 

 

แล้วทำไมต้องเขียว?

คำตอบก็คือ ในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ถึงกลางศตวรรษที่ 20 นั้น พวกนักบัญชี นักส่งโทรเลข บรรณาธิการ และแน่นอน, เหล่านายธนาคารด้วย นิยมใช้สิ่งที่เรียกว่า Green Eyeshades หรือที่กรองแสงสีเขียวกัน คนเหล่านี้เป็นพวกที่ใช้สายตามากในการทำงาน และเชื่อว่าแสงสีเขียวทำให้ตามีความล้าน้อยว่าแสงอื่นๆ ก็เลยใช้ที่กรองแสงสีเขียวกัน พอ Emeralites ออกวางตลาด ก็เลยเป็นที่ฮิตสุดขีด เพราะจะทำให้ผู้ใช้ดูเป็นผู้ทรงภูมิไปด้วย

แต่ที่ผมว่าสำคัญกว่า ก็คือแก้วสีเขียวที่ใช้กรองแสงนั้น ด้านในจะต้องมน ไม่มีมุมที่เป็นเหลี่ยม ซึ่งจะทำให้เกิดการสะท้อนแสงที่นุ่มนวลต่อสายตา ซึ่งเรื่องนี้สำคัญกว่าแสงสีเขียวเสียอีก

มันจึงเป็นเหตุผลหนึ่งด้วย ที่ทำให้โคมไฟนี้แพงกว่าโคมไฟทั่วไป