เวลาขึ้นเครื่องบิน คุณเคยสงสัยไหมครับว่าใครเป็นคน ‘ควบคุม’ การบินทั้งหมดของโลก

ที่จริงถ้าย้อนกลับไปในยุคแรกๆ ที่มนุษย์เริ่มบินได้ การบินนั้นถือเป็นเรื่อง ‘อิสระ’ สำหรับทุกคนเลยนะครับ เพราะไม่มีองค์กร หน่วยงาน หรือรัฐบาลไหน ที่ได้รับการก่อตั้งขึ้นมาให้ควบคุมดูแลหรือบังคับใช้มาตรฐานความปลอดภัยใดๆ

ใครๆ ที่รู้หลักการของพี่น้องตระกูลไรท์ ก็สามารถสร้างเครื่องบินขึ้นบินไปได้เลย การบินในยุคแรกๆ จึงเป็นไปเพื่อความสนุกสนานและการกีฬาเป็นหลัก แต่เนื่องจากไม่ใช่ของถูกๆ จึงเป็นเหมือนของเล่นของคนรวย และในยุคแรกๆ นั้น เครื่องบินมีขนาดเล็กมาก นั่งได้แค่คนหรือสองคนเท่านั้น หลายคนจึงไม่แน่ใจว่ามันจะเอามาใช้ในทางการค้าได้ขนาดไหน ในสายตาของคนส่วนใหญ่ เครื่องบินจึงเป็นได้แค่ ‘ของเล่น’ เท่านั้น

แต่กระนั้นก็มีคนที่เชื่ออีกแบบหนึ่ง คนคนนั้นคือ พี.อี. แฟนสเลอร์ (P.E. Fansler) ซึ่งเป็นนักธุรกิจชาวฟลอริดาที่ไปอาศัยอยู่ในเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก

แฟนสเลอร์เห็นว่า เครื่องบินน่าจะนำมาใช้ในทางพานิชย์ได้ เขาก็เลยติดต่อกับทอม เบนัวสต์ (Tom Benoist) ซึ่งเป็นเจ้าของบริษัท Benoist Aircraft Company ที่อยู่ในเซนต์หลุส์ มิสซูรี เพื่อขอความร่วมมือให้ส่งเครื่องบินมาบินข้ามทวีป โดยวางแผนจะบินจากเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กรวดเดียวไปยังแทมป้าในฟลอริดา ซึ่งเบนัวสต์ก็เสนอให้ใช้เครื่องบินที่มีนักบินสองคน เรียกว่า Airboat ถือเป็นสายการบินแบบมีตารางบิน (Scheduled Airline) สายแรกของสหรัฐอเมริกา โดยเครื่องบินลำแรกไปถึงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กแล้วเริ่มบินทดสอบครั้งแรกในวันที่ 31 ธันวาคม 1931

แต่ที่ถือเป็นหมุดหมายสำคัญของการบินเลยก็คือ สิ่งที่เบนัวสต์ให้ความสำคัญมากก็คือความปลอดภัย เขาใช้หลัก Safety First กับการบินเครื่องบินลำแรก นั่นทำให้มีคนที่อยากลองใช้บริการมากมาย จนถึงขั้นที่เที่ยวบินแรกต้องมีการประมูลกันเลยทีเดียว

คนแรกในประวัติศาสตร์โลก ที่ประมูลที่นั่งแรกบนเครื่องบินลำนี้ได้ คืออดีตผู้ว่าการเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ชื่อ เอ.ซี. ฟีล (A.C. Pheil) เขาชนะการประมูลด้วยราคาแพงลิบลิ่ว (ในยุคนั้น) ที่ 400 เหรียญ แต่ก็ทำให้เขาได้ชื่อว่าเป็นผู้โดยสารสายการบินพานิชย์คนแรกของโลก

อย่างไรก็ตาม เที่ยวบินแรกไม่ประสบความสำเร็จ

กำหนดการของเที่ยวบินแรกคือวันที่ 1 มกราคม 1914 ปรากฏว่าขึ้นบินไปได้ไกลเพียง 21 ไมล์ กินเวลานานเพียง 23 นาที เนื่องจากมีกระแสลมต้านมาก จึงต้องบินกลับ แต่กระนั้น สายการบินแรกของโลกนี้ก็ยังเปิดดำเนินการต่อมาได้อีกนานถึง 4 เดือน

ต้องบอกคุณว่า สายการบินแรกของโลกนี้ถือกำเนิดขึ้นมาได้ก็ด้วยพลังแห่งการ ‘ท่องเที่ยว’ โดยแท้ เพราะในช่วงฤดูหนาว คนจากเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กอยากบินไปพักร้อนกันที่ฟลอริดามาก แล้วค่าบินเมื่อเปิดบริการแล้วก็ถือว่าไม่แพงมาก คืออยู่ที่ 5 เหรียญ ต่อคน (หรือ 5 เหรียญ ต่อสินค้า 100 ปอนด์)

ที่ทำราคาได้ถูกขนาดนี้ ก็เพราะนักธุรกิจของฟลอริดาช่วยสนับสนุนหรือ subsidize ให้ โดยเบนัวสต์เพิ่มเครื่องบินใหม่เข้าไป แต่เมื่อหมดฤดูหนาวแล้ว (คือให้บริการไปได้ราว 4 เดือน) คนเดินทางก็ลดจำนวนลง ที่สุดก็ต้องยกเลิกการให้บริการ แต่กระนั้น ตลอด 4 เดือนนั้น ก็มีการขนส่งผู้โดยสารมากถึง 1,205 คน โดยไม่มีใครได้รับบาดเจ็บหรืออันตรายอะไรเลย

การเริ่มต้นนี้จึงเป็นหมุดหมายสำคัญของการบินพานิชย์ ที่กระทั่งตัวแฟรนสเลอร์หรือเบนัวสต์เอง ก็คงไม่คาดคิดว่าจะกลายเป็นสิ่งสำคัญต่อมวลมนุษยชาติมากถึงขนาดนี้

พูดได้ว่า – นี่คือคุณูปการอีกอย่างหนึ่งของการ ‘คิดต่าง’ นั่นเอง