1
ผมไม่เคยชอบเดอะบีทเทิลส์มาก่อนในชีวิต จนกระทั่งวันหนึ่งในฤดูหนาวเมื่อยี่สิบกว่าปีก่อน ใครบางคนหยิบอัลบั้มเพลงชื่อ Imagine : John Lennon ซึ่งเป็นอัลบั้มซาวด์แทร็กจากภาพยนตร์สารคดีชีวิตของจอห์น เลนนอน ที่ออกฉายเมื่อปี 1988 มาฟัง
ไม่รู้สิ ผมไม่เคยลืมวินาทีนั้นเลย เมื่ออากาศหนาวพรั่งพรูเข้ามาในห้อง ผ้าม่านสีขาวโปร่งเบาพัดปลิว และเพลงเพลงนี้ดังขึ้น
ฉันจดจำสถานที่ต่างๆได้หลากหลายในชั่วชีวิตนี้
แม้บางสถานที่จะเปลี่ยนแปรไป
บางแห่งจะไม่มีวันดีขึ้นได้ไปชั่วกาล
บางแห่งก็สูญสลายไป บางแห่งยังอยู่…
ตอนนั้นผมคิดถึงบ้านบางหลังในวัยเด็ก ที่ซึ่งผมได้อ่านหนังสือเล่มแรกแล้วร้องไห้ให้กับความรักของแม่สัตว์กับลูกสัตว์ ที่ต่างก็ถูกพรานยิงและใกล้จะตาย
คิดถึงต้นมะม่วงต้นหนึ่ง ซึ่งผมเคยฝังลูกเจี๊ยบตัวแรกที่เลี้ยงในชีวิตเอาไว้ใต้ต้นนั้น พลางสงสัยว่า ถ้าอีกสิบวันข้างหน้าลองขุดดู ผมจะได้เห็นอะไรในโครงกระดูกของมันไหม พลางสงสัยว่าความตายคืออะไร
บ้านหลังนั้นไม่อยู่แล้ว ไม่สิ ที่จริงมันก็ยังอยู่ เป็นบ้านชานเมืองหลังเล็กๆ ผมเคยขับรถไปดู แต่มันเปลี่ยนแปลงไปมากทีเดียว
ถ้าไม่นับความเปลี่ยนแปลงภายนอก เช่นต้นมะม่วงที่ถูกตัดทิ้งไป หรือเจ้าของบ้านใหม่สร้างที่จอดรถและกันสาดใหม่ ผมคิดว่าบ้านหลังนั้น ‘เปลี่ยนแปลง’ อยู่ภายในตัวมากกว่าที่ตัวเองคิดมากนัก
สนามของบ้านที่ผมเคยคิดว่าใหญ่กว้าง แท้จริงแล้วจิ๋วเหมือนกับบ้านในหมู่บ้านจัดสรรทั่วไป
ห้องนอนที่เคยนอนกับพ่อแม่และน้อง เป็นห้องติดแอร์ในยุคสมัยที่ไม่ค่อยมีใครติดแอร์ซึ่งผมคิดว่าหรูหราเหลือเกินนั้น แท้จริงออกจะดูซอมซ่อเสียด้วยซ้ำ มันไม่ได้หรูหราอะไรเลย
เมื่อยังเด็ก หลายเรื่องที่ติดอยู่ในความทรงจำนั้นขยายกว้าง ยิ่งใหญ่ และสลักสำคัญนักหนา
แต่เมื่อเติบโตขึ้นและมองย้อนกลับไป บางทีเราก็ได้แต่หัวเราะขัน
แต่กระนั้น, บางคราวเราก็ต้องร้องไห้
2
ลมหนาวโชยมากรีดดวงตาให้ผะผ่าว
เมื่อเพลงนั้นของเดอะบีทเทิลส์ดำเนินต่อไป ผมเห็นทุ่งดอกหญ้าสีน้ำตาลในวันแดดสวย ใครคนหนึ่ง และความงามของการผ่านพ้น
สถานที่เหล่านั้นล้วนมีขณะเวลาของมันเอง
กับคนรักและเพื่อนๆ ฉันยังจดจำได้
บางคนก็จากไปแล้ว และบางคนยังมีชีวิตอยู่
ในชีวิตของฉัน ฉันรักทุกคน
ดวงตาเปียกชื้น เมื่อผมนึกถึงเพื่อนบางคน
ผมรักทุกคนไหม-ผมถามตัวเองอย่างนั้น คำตอบก็คือใช่ ผมรักทุกคนนั่นแหละ แม้บางคนอาจสร้างความเจ็บปวดให้กันถึงขั้นที่เคยเขียนกลอนว่า-ก็เห็นกันแต่หันไปเหมือนไม่เห็น มันเป็นความเจ็บปวดอย่างยิ่ง ที่เราต่างมองไม่เห็นกันและกันอีกต่อไป
เพื่อนบางคนไม่ได้จากไปไหนไกล เพียงแต่เราไม่มีโอกาสได้พบกัน แต่เพื่อนบางคนก็จากไปตลอดกาลจริงๆ ไม่ว่าจะด้วยอุบัติเหตุหรือโรคร้าย
บางครั้งผมก็คิดถึงพวกเขาบ่อยๆ โดยเฉพาะเพื่อนหลายคนที่เคยร่วมใช้จ่ายบางฤดูร้อนมาด้วยกันในวัยเด็ก เป็นฤดูร้อนชนิดที่จะไม่มีวันลืมเลือน เป็นฤดูร้อนประเภทที่จะผ่านมาเพียงครั้งเดียวในชีวิต
เพียงแต่ตอนนั้นเราไม่รู้ตัวเท่านั้นเอง
3
เมื่อหยิบหนังสือชื่อ In My Life : เรื่องของเด็กชายในห้องใต้หลังคากับเด็กหญิงที่เกลียดวันอาทิตย์ ของ วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ ขึ้นมาอ่าน ผมไม่ได้คาดคิดอะไรมากไปกว่าหนังสือภาพสวยๆที่เหมาะจะให้เป็นของขวัญกับใครบางคนในชีวิต
ปกหลังของหนังสือเล่มนี้เขียนว่า
วัยเยาว์ไม่อยู่กับเรานาน มันผ่านมาแล้วก็ผ่านไป…
แต่ความทรงจำที่ปวดร้าว
ได้ทิ้งความเศร้าไว้กับชีวิตยาวนานกว่าที่ใครคาดคิด
In My Life คือชื่อของหนังสือเล่มนั้น และคือชื่อของเพลงเพลงนั้น เพลงที่เคยทำให้ใครหลายคนร้องไห้ในฤดูหนาว เมื่อผ้าม่านสีขาวโปร่งเบาเสียดส่ายสนทนากับลมหนาว
ทว่าในบรรดาเพื่อนและคนรักเหล่านี้
ไม่มีใครเปรียบได้กับเธอ
เมื่อเด็กชายในห้องใต้หลังคาเขียนอะไรบางอย่างถึงเด็กหญิงที่เกลียดวันอาทิตย์ ผมคิดว่านี่คงเป็นนิทานโรแมนติกอีกเรื่องหนึ่ง หรือไม่ก็เป็นเรื่องราวระหว่างเพื่อนกับเพื่อน
แต่ไม่ใช่เลย, ไม่ใช่หรอก
และเป็นจริงยิ่งนัก ที่ผู้เขียนจะใช้เพลงนี้บอกเล่า
ในชีวิตของฉัน
ฉันรักเธอมากกว่าใคร
มีเหตุผลดีทีเดียว ที่เด็กชายในห้องใต้หลังคาจะบอกว่า นี่คือหนังสือที่เขารักมากที่สุดในชีวิต เหตุผลนั้นง่ายดายมาก นั่นคือ…เพียงเพราะเขาเขียนถึงเด็กหญิงที่เกลียดวันอาทิตย์
ผมไม่อาจเล่าให้คุณฟังได้ถึงตอนจบของหนังสือหรอก ผมเพียงแต่อยากบอกคุณว่า เมื่ออ่านหนังสือเล่มนี้ ผมรู้สึกเหมือนกำลังอ่านมันในฤดูหนาว
และน้ำตาก็รื้นขึ้นมาเหมือนเมื่อกว่ายี่สิบปีที่แล้วไม่มีผิด